Martin ter Denge

Fáilte go Raoisain!

Nog nit zo lange leden um disse tied zatten wiej ons nog te vergapen an de Skotse Hooglanden. Nit an de HooglandERS, want dee kom iej doar gek genog nauweliks tegen. Sköape wal. Mer dee he'j oaveral, letterlik en figuurlik.
De wollige deers hobbelden as witte vluks oaver stikke, donkere rotsen, dee half verstökken onder ne dekken van greun mos en toa, kneehoog grös zörgden vuur ne teuvelachtige ofwesseling van dalen vol broenpearske heade en donkergreune noaldbeume. Mangs leut de zunne een stel zwoarfkeien, nog nat van 'n reagen, as zilverne kneupe in et roodbroenviltene landskleed skitteren. Wat een prachtig land!
Wat ook mooi was: an de kanten van de weg stunden mangs verkeersbrödjes. Op zik nit zo spannend, mer wal dat der 'n oorspronkeliken Skots Keltischen naam bie op stund. Wiej maakten der ne sport van um de Lord of the Rings-achtige naams van anderwearldse steades te ontcieferen: Inbhir Nis, Caol Loch Aillse en Camas Fhionnairigh. Den lesten krie'j kado: oetsprekken as Kamasjoenarie. Op zik is et froai logisch dat et der in et Keltisch op steet, nöast et Engels. Zo kuiert ongevear 60.000 leu doar non eenmoal. De Skotten zint greuts op öare sproakelike verskeidenheid.

In Nederland kuiert ongevear 1.700.000 leu Nedersaksisch (kan een man of wat an skealen). Logisch dus dat de plaatsnaams hier ook in et Nedersaksisch zi- oh nee wocht eaven. Dat Mu'w Hier Nit Willen. Want wiej magt wal ne sproake hebben, mer stelt oe vuur dat iej ne loat zeen! Wat non as der 'Rijssen' en doareunter 'Riessen' op de brödkes stund? Of net as op et station, in de Nysassiske Skryvwyse: 'Ryssen'. De leu zollen der kats met an et dwellen kommen, want dat kö'w echt nit leazen en wiej snapt ook nit dat et ne lokale plaatsnaam is.

Woerumme vindt leu et normaal as et in Skotland gebuurt, mer gek as wiej dat hier zollen doon? Misskien mu'w as statement ook mer Keltische brödjes toozetten: Fáilte go Raoisain (Welkom in Riessen), dan is et inenen wal mooi en biezunder.
In Giethoorn steet der non onder et Hollands in et Chinees bievuurveeld "niet op het gras lopen," vuur de Aziatische toeristen. Wörd et vuur iederene dudeliker van. Loate wiej dan ook in de Saksenmarken brödjes in twee sproaken hebben. Vuur de dudelikheid, zodat de Skotten en Aziaten hier köant rondtukkeren en zeggen: dat hebt ze hier fein terechte. Hier nemt ze öare kultuur en sproake tenminsten serieus.

Martin ter Denge