Zuiderkerk: majestueus ontwerp (1)

De Zuiderkerk van de Gereformeerde Gemeente was op 15 mei 1965 gereed. De architecten Groen uit Emmen en Scheppink uit Rijssen hadden het majestueuze gebouw ontworpen.

RIJSSEN - Diverse bronnen, zoals het boek over 175 jaar Kleàne Koarke in Rijssen, Wikipedia, het Weekblad voor Rijssen; ze sommen indrukwekkende getallen op. De firma Roelofs en Haase kreeg de bouwopdracht: aanneemsom 1 miljoen 719.900 guldens, Abraham ten Berge zorgde voor glas- en schilderwerk, 134.450 gulden. Aangevoerd werden 1100 m³ beton, 10 ton bouwstaal en 435.000 stenen.

6400

Het gebouw telde 1512 zitplaatsen in 1968, in ’76 na toevoeging van de trouwzaal en 2 galerijen 1800 zitplaatsen, in 2009 kreeg Zuid nieuwe banken en een natuurstenen vloer. Rijssen telt dan 28.815 zielen, waarvan 6400 lid waren van de Gereformeerde Gemeenten, pakweg 1 op 5 inwoners, dus.

Vrijstaand

De kerk kreeg een vrijstaande toren, de befaamde klokkengieterij van Eijsbouts uit Asten goot een klok van 970 kilo brons (of is het volgens een andere bron 997 kilo?) met het opschrift: “Ik werd aangebracht bij de bouw van de Zuiderkerk, behorend bij de Gereformeerde Gemeente in het jaar 1967”. Dat aanbrengen leverde wat moeilijkheden op: “De jonge klokkengieter ging met speciale klimijzers naar boven, maar zijn oudere makker bezat niet genoeg durf om de 32 meter hoge toren te beklimmen. Onverrichter zake ging de klok dus voorlopig terug naar Asten.

Ds. Bregman

Als de kerk het hoogste punt bereikt wordt, spreekt ds. Bregman over Hebreeën 3: 4 : ‘want een ieder huis wordt van iemand gebouwd, maar Die dit huis gebouwd heeft, is God’. Ds. Bregman zal tot 1970, twee jaar lang, predikant zijn van zowel de Noorderkerk als de Zuiderkerk. Hij hield in het nieuwe gebouw de eerste preek. De kanselbijbel ging open, de gemeente zong psalm 119: 65 met de treffende regels: ‘Want d’oop’ning van uw woorden zal gewis, gelijk een licht, het donker op doen klaren’. De preek ging over 2 Kronieken 6: 20: ‘Dat Uwe ogen open zijn, dag en nacht, over dit huis (…)’. Plan Zuid blijft groeien en daarmee ook de gemeente van de Zuiderkerk. In 1970 krijgt de Zuiderkerk een eigen predikant: ds. J. Mijnders, opgevolgd door ds. J. Mol in 1974. In 1983 komt ds. J. Karels, in 1992 ds. Verweij, in 2001 ds. A.Schreuder en in 2017 ds. S.W. Janse.

De Zuiderkerk heeft ondanks de enorme omvang van de kerkzaal, de strakke vormen, de grote hoogte, de imposante kansel van palissander hout met het orgel erboven, toch geen kille afstandelijkheid. De opstelling van de kerkbanken draagt daar ook aan bij, alles is gericht op dat ene punt, de plek waar het Woord verkondigd wordt. En het orgel neemt de gemeente mee om met Psalm 107 de lofzang gaande te houden.

Gerrit Kraa