Pop van joods meisje naar Frankfurt

De pop van Trude van Bingen, een joods meisje uit Rijssen, wordt tijdelijk geëxposeerd in het museum Horvath-Zentrum in Mörfelden-Walldorf. De stad ligt centraal in de driehoek Wiesbaden-Frankfurt-Darmstadt.

RIJSSEN - Het Duitse museum staat op de plaats waar tijdens de Tweede Wereldoorlog een werkkamp van bescheiden omvang is geweest. De expositie waarin de pop tentoongesteld wordt loopt van 20 tot en met 27 januari. 

Open musea

De Duitse musea zijn beperkt open voor het publiek. Dinsdagmiddag kwam de Duitse delegatie naar het Rijssens Museum. Die bestond uit de conservator van het museumbestuur, Cornelia Rühlig en haar collega Anne Gnadt. Ze werden in Rijssen ontvangen door bestuurslid Henk Kastenberg, expositiewerkgroepvoorzitter Sylvia Rietberg, beelmateriaalfunctionaris André van den Houten en Gerrit Dannenberg. De mensen van het Horvath-centrum zijn bijzonder actief met het organiseren van allerlei gelegenheidsexposities en thema-bijeenkomsten. 

Wannseeconferentie

Aanleiding voor de komende expositie is de Wannsee-conferentie die deze maand 80 jaar geleden in Berlijn werd gehouden. Op deze beruchte conferentie werd tot de vernietiging van de joden besloten. Om aan dit ingrijpend historisch feit aandacht te besteden, wordt in Mörfelden-Walldorf deze expositie gehouden, waarbij vooral ook de jongere generatie Duitsers wordt betrokken. 

Hartverscheurend

Het verhaal achter de pop van Trude van Bingen is hartverscheurend. Trude van Bingen was de dochter van de joodse slager Van Bingen, die zijn slagerij had aan de Wierdensestraat nabij het veemarktterrein. Vader Van Bingen en de rest van zijn gezin staan met hun portret op de website Erfgoed Rijssen-Holten. Ook deze afbeeldingen zullen - door de medewerking van André van den Houten - een plaats krijgen in de expositie in Duitsland. Van Bingen is gesneuveld in de meidagen van 1940. De andere familieleden van Van Bingen zijn weggevoerd naar Duitsland en daar omgebracht. Op het NS-station bleek dat de pop van Trude niet meekon. Zij heeft hem afgegeven aan Rijssenaren die in de buurt stonden. Uiteindelijk is de pop terechtgekomen in het Rijssens Museum en heeft een prominente plaats gekregen in de joodse herdenkingsvitrine in stadsgeschiedeniszaal. De vrouw van slager Van Bingen komt oorspronkelijk uit Mörfelden. Al zoekend in de joodse familiegegevens kwamen ze terecht in Rijssen. Door toedoen van Marianne Buisman uit Hoorn, die lezingen houdt over de joden in de Tweede Wereldoorlog, werd Rühlig geattendeerd op de pop.

Naast de pop zijn ook de bijbehorende poppenkleren, servetten van de familie en een originele Jodenster uitgeleend. De Duitse delegatie zat vol vragen over de ontwikkelingen rond de Rijssense joden. Ze zijn uitgebreid bijgepraat over de jaarlijkse herdenking op de joodse begraafplaats en de Stichting Stolpersteine die in Rijssen actief is. Na het ondertekenen van de uitleenakte over de uitleentermijn en de waarde van de museale zaken, werd de terugreis aanvaard. Het Duits gezelschap nodigde de collega’s van het Rijssens Museum uit voor een tegenbezoek. 

Het Rijssens Museum zit nog altijd gedwongen dicht. Er is van de gelegenheid gebruik gemaakt om de havezate aan de binnenkant een grote schilderbeurt te geven. Op dit moment worden de Opkamer, de centrale entreehal en het grote trappenhuis onder handen genomen. Streven is om de overlast voor het publiek zo beperkt mogelijk te houden.