Wim Daniëls steelt de jubileumshow in Rijssen
RIJSSEN – De taalkundige Wim Daniëls stal vrijdagavond 13 april de show tijdens een speciale jubileumavond voor de donateurs van de Rijssense Musea. De Van Damzaal in het Parkgebouw was vol. Het optreden van taalkunstenaar Daniëls was mogelijk dankzij een bijdrage uit het jubileumfonds Rijssen 775 jaar Stad.
Als uitgangspunt voor zijn voordracht naam Daniëls (63) zijn voorlaatste boek De lagere school met de veelzeggende ondertitel: toen bijna alles nog anders was. Een feest van herkenning. De zaal genoot met volle teugen.??In een rap tempo liet Daniëls alle veranderingen van de afgelopen jaren zien. Hij deed dat aan de hand van foto's en afbeeldingen uit zijn eigen jonge jaren. Uit zijn schoolrapport bleek dat er in vroeger dagen in zijn Brabantse geboortedorp, Aarle-Rixtel, nog Frans zat in het lesprogramma van de bassischool.
Daniëls bracht zijn onderwerpen met veel humor heel dicht bij zijn publiek. Oud-basisschooldirecteur Henk Tielen van de rooms-katholieke Klim Op-school zat op de voorste rij dat gaf hem de gelegenheid zijn onderwerpen regelmatig even met Tielen af te stemmen.
Daniëls liet beelden zien van schooljeugd in gebreid ondergoed bij de schoolarts. Nostalgische herinneringen werden afgewisseld met allerlei taalkundige en historische weetjes. Zo werd linkshandigheid vroeger keihard afgestraft. "Dat kwam door de kroontjespen, want die maakt vlekken als je met links schrijft omdat je hand over de natte letters schuift."
Schoolmelk, schoolstraffen, schoolreisjes, schoolzwemmen en de schooltandarts kwamen voorbij. "De schooltandartsbus voor de school veroorzaakte veel onrust ín de school. Die tandartsen hadden niet zo'n beste reputatie. De uitdrukking: het bloed stroomde over de straat, kwam doordat er blijkbaar nogal veel tanden getrokken werden in plaats van repareren."
Tussen de alle schoolonderwerpen door vertelde Daniëls over taalontwikkelingen en taalkundige achtergronden van de Nederlandse taal. "Ooit ontdekte ik dat veel woorden een masker op hebben en ik kreeg er aardigheid in om dat te onderzoeken. Mijn vader beweerde dat ik met die onzin geen droog brood zou verdienen, maar op dat punt heeft hij in elk geval ongelijk gekregen."