Jan van de Maat presenteerde een lezing over 'n Stoom
RIJSSEN - Op donderdag 14 februari verzorgde Jan van de Maat uit Rijssen in een goed bezette Dorpshuis bij Maranatha een interessante lezing, over jutefabriek 'n Stoom.
Een dankbaar onderwerp waar vele Rijssenaren en oud Rijssenaren nog een goede of slechte herinnering aan hebben. Jan toonde prachtige foto's, die hij in het Rijssens dialect becommentarieerde. Hij vertelde onder andere, dat de oprichter van 'n Stoom G.H.ter Horst van 1830 tot 1861 een katoenfabriek had, maar daarna de veelzijdigheid van jute ontdekte.
Jutefabriek
Ook was op de foto's te zien hoe de werknemers van de jutefabriek de 180 kilogram zware balen met ruwe vezels losten, deze werden later verwerkt van vezel tot draad. Natuurlijk ontbrak in het verhaal de staking tussen de jaren 1906-1907 niet, een protest tegen de lage lonen en lange werktijden. Werkwilligen werden beschimpt door de stakers, maar de stakers konden niet meer terug komen op hun werk. De werknemers die niet aan de staking deelnamen werd een reis met de trein naar Artis aangeboden door de directie van 'n Stoom.
Naaisters
Ingrijpend was het verhaal van de zakken naaisters. Ze maakten zakken van aangeleverde lappen en werden maar gemiddeld veertig jaar. Dit kwam door de stof die in de aangeleverde lappen aanwezig was. Door het inademen van deze stof werden velen ziek en stierven jong. Maar ook veel werknemers in de jutefabriek kampten met allerlei ziektes en kwalen en vooral rugklachten. Het werken in de Jutefabriek was in die jaren een uitzonderlijk zwaar beroep.
Tekst: Dick Tukkers
Foto: Arjan Baan