Een opname van de Nationale Landstormdag in Den Haag in 1928.  Foto: Erfgoed Rijssen-Holten
Een opname van de Nationale Landstormdag in Den Haag in 1928. Foto: Erfgoed Rijssen-Holten Foto: Erfgoed Rijssen-Holten

Voorloper Nationale Reserve had in Rijssen een bijzondere afdeling

RIJSSEN - De voorloper van de Nationale Reserve (Natres) had een bijzondere afdeling waar ook Rijssenaren lid van zijn geweest.

Dat staat te lezen in de nieuwste Havezate Kroniek, het historisch kwartaalblad van het Rijssens Museum. De Natres is in Rijssen een bekend verschijnsel, omdat dit reservistenkorps jaarlijks bijdraagt aan de Nationale Dodenherdenking op 4 mei bij het oorlogsmonument aan de Lentfersweg. Zo'n zes reservisten vormen dan een erewacht, evenals leden van de vrijwillige brandweer Rijssen.

Voorloper Natres
De voorlopers van de Natres zijn de Vrijwillige Landstormkorpsen die in 1914 zijn opgericht. Jonge mannen die zich zorgen maakten om de veiligheid van ons land, vooral in de tijd van de Eerste Wereldoorlog, namen vrijwillig dienst in het leger. Een aparte afdeling was de Bijzondere Vrijwilllige Landstorm (BVL) die werd opgericht in 1918.

Duynmaer van Twist
De grote motor achter deze afdeling was de oud-militair en anti-revolutionaire Tweede Kamerlid L. F. Duynmaer van Twist. Hij zag in Europa allerlei zaken die hem grote zorgen baarden. In Duitsland was, na het verliezen van de Eerste Wereldoorlog, de keizer afgezet. In Rusland was tsaar Nicolas II met zijn gezin vermoord en in Nederland deed de socialist Pieter Jelles Troelstra een poging om de jonge koningin Wilhemina af te zetten.

Bijzonder
Als tegenwicht werd de Bijzondere Vrijwilliger Landstorm opgericht, waarbij het woord bijzonder "christelijk" betekent, zoals ook voorkomt in "bijzonder" onderwijs.

Oorkonde
Het Rijssens Museum is in het bezit gekomen van een indrukwekkende oorkonde van plaatsgenoot Dick ten Voorde. De oorkonde is van zijn grootvader geweest en is een herinnering aan de deelname aan festiviteiten in 1923 in Amsterdam ter gelegenheid van het 25-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina.

Op de oorkonde staat het devies van de BVL: "Als het moet." Verder zijn twee regels uit het eerste couplet van het Wilhelmus opgenomen: "Den Vaderlant ghetrouwe/Blijf ick tot in den doet."

Volkslied
Opmerkelijk omdat het Wilhelmus in 1923 nog niet het officiƫle Nederlandse volkslied was. Dat kreeg pas in 1932 zijn beslag.

Kroniek
De Havezate Kroniek verschijnt vier keer per jaar en is gratis voor donateurs van de Rijssense Musea. Het blad is ook te koop in de Rijssense boekhandels en op het Rijssens Museum.

Verder
Verder in dit nummer een bijdrage van Gerard Voortman over zijn ouderlijk huis op de hoek Enterstraat-Rozengaarde. Wim Kreijkes heeft weer geput uit het humoristische archief van muziekvereniging Wilhelmina.

In de rubriek Aandere Tieden gaat het over het gedeelte van de Haarstraat tussen 'n Dreej en de toenmalige spoorwegovergang. Bekende namen uit die buurt zijn onder andere Derk van Vos, Waggeveld en de vrouwleu van de Keejn. Joop Voortman schreef een interessant verhaal over de Dannenberg en bosjager Ben Plomp over fretteren als verboden hobby. Stadsdichter Seino Baan laat de lezers weer even in de spiegel kijken.