RIJSSEN - De Manzesboerderij uiterst links op een foto van 'n Hoar-eane uit de jaren vijfig.
RIJSSEN - De Manzesboerderij uiterst links op een foto van 'n Hoar-eane uit de jaren vijfig. Foto: Erfgoed Rijssen-Holten

Rijssens verleden herleeft door straatnaam Manzessteeg

RIJSSEN - De passage tussen Haarstraat en de parkeerplaats aan de Bouwstraat tussen Blokker en het voormalige AH-pand krijgt de naam Manzessteeg.

Het voormalige AH-pand maakt binnen afzienbare tijd plaats voor een winkel- en appartementencomplex De Schildhof. Hier komen 24 woningen en een aantal winkels. De extra woningen moeten een huisnummer krijgen. Om verwarring te voorkomen met de bestaande nummers van de Haarstraat, is ervoor gekozen om de verbindingssteeg naar de parkeerplaats een nieuwe naam te geven. De appartementen worden geadresseerd op die verbindingssteeg.

Geschiedenis
Het bedenken van aansprekende namen blijft altijd een hachelijke zaak. Maar de gemeente heeft ervoor gekozen een greep te doen in de geschiedenis van het Rijssense stadscentrum, daarmee naadloos aansluitend bij de andere historische elementen die in het winkelcentrum zijn teruggebracht.

Manzes
Tot 1961 stond op de plek van de huidige verbindingssteeg een Saksische stadsboerderij van de familie Koedijk die werd aangeduid met de Manzes. Volgens conservator Jan van de Maat van het Rijssens Museum is Manzes gevormd uit het meervoud van de voornaam Mans, de verkorte vorm van Hermannus. Wellicht omdat er in de familie meer jongens zijn geweest met die voornaam.

Ligtenberg
De bijnaam Manzes ging later ook over de familie Ligtenberg omdat Jenneken Koedijk trouwde met een Ligtenberg. Niet alleen de naam van de bewoners, maar ook de Manzesboerderij heeft een boeiend verhaal in zich. Volgens Van de Maat mocht de familie ooit een stadsboerderij bouwen op de plek waar een zogenaamd kerkenpad liep. De voorwaarde was dat kerkgangers wel een soort recht van overpad hielden en dus dwars door de boerderij liepen.

Kinderen
Dat gebruik sleet in de loop van de jaren, maar oudere bewoners van de Bouwstraat herinneren zich dat vooral kinderen uit de Bouwstraat en de Haarstraat nog lange tijd van die mogelijkheid gebruik maakten. Het kon voorkomen dat de bewoners in "de grote kökn" zaten te eten en dat de deur openging vanwege een passerend kind. Dat was geen probleem, als deuren en tuinhekken maar weer "good dichte wördn edoan" om te voorkomen dat er bijvoorbeeld pluimvee ontsnapte.

Naamgeving
Het vernoemen van straatnamen naar personen is in Rijssen lange tijd geleden al afgeschaft, zeker namen van levende personen of uit de recente geschiedenis kunnen gevoelig liggen. Het gebruik van een bijnaam kent deze problematiek niet omdat de naam nooit officieel is vastgelegd. Er zou nog gediscussieerd kunnen worden of het Manzessteeg of Manzespad zou moeten worden genoemd.

Stegen
De gemeente heeft hier ook over nagedacht. In het verleden is twee keer door bewoners in Rijssen gevraagd een steeg te wijzigen in straat. De Weijerdsteeg in Weijerdstraat en de Moddesteeg in Moddeweg. In Rijssen en Holten zijn er meer stegen: Beumersteeg, Boerendanssteeg, Brilsteeg, Brummelsteeg, Essensteeg, Kattensteeg, Klompssteeg, Kriegersteeg, Stevenssteeg, Zweerssteeg en De Steege. Namen van de andere steegjes in het centrum van Rijssen: Postgang, Kranspad, Wheemesteeg en Giezengang.

Op de foto uit eind jaren vijftig is de Manzesboerderij nog in volle glorie te zien. Op de plek van de panden ernaast zijn nu Blokker en het Kruidvat gevestigd.