Het orgel boven de kansel in de Tabernakel, het gebouw van de Gereformeerde Gemeente Rijssen-West in de wijk Veeneslagen.
Het orgel boven de kansel in de Tabernakel, het gebouw van de Gereformeerde Gemeente Rijssen-West in de wijk Veeneslagen. Foto: Gerrit Kraa

Geen herniaverwekkende kerkbanken

Algemeen

RIJSSEN - Het is geen straf, twaalf kilometer op de fiets, vanaf het huis aan Kanaal zijtak Almelo, dwars door Enter, naar de Veeneslagen, naar de Tabernakel. 

Over het heuvelachtige Hollands Schwarzwald, langs de helling naar de Rijsserberg, en dan Maranatha, rechtsaf, na de Roelf Bosmastraat de tunnel in, langs het huis “Smaakn verskilt” en de SG Fruytier, en dan ligt daar de Tabernakel. In Rijssen hebben ze verstand van bouwen. Het ontwerpen van een Rijssense kerk werd vroeger doorgaans overgelaten aan “nen vrömden”. 

De gebroeders Cuypers ontwierpen de R.K. Dionysiuskerk, Plooy tekende de Ontmoetingskerk, Plooy en Heuvelink de Westerkerk. En de Walkerk werd in 1924 grondig verbouwd door architect Tjeerd Kuipers en de Noorderkerk was van Fresen. Daarna konden de Rijssenaren het zelf: Voortman (Eskerk), Scheppink (Zuiderkerk, in samenwerking met Groen) Jorissen de Open Hof en Sion; Lensink de Hoeksteen en De Tabernakel was van Ir. Ing. Wilbert Seppenwoolde, “in na-oorlogs modernistische stijl”, men streefde naar functionaliteit, maar toch dient een kerk er anders uit te zien dan een sporthal of winkelcentrum.

Imponerend

Wie de Tabernakel binnenkomt, via een van de brede toegangsdeuren, krijgt inderdaad wat anders te zien dan de binnenkant van een sporthal. De dakpartij imponeert al aan de buitenkant, de aanvliegende duivenvleugels brengen de bezoeker bij de brede toegangsdeuren, en binnen wordt de blik vanzelf naar het centrale deel getrokken, vanuit de bruine tinten naar helder wit, de kansel met de Pieter-Keur bijbel (van 1702) en daarboven de orgelkas. Ook binnen geeft het dak een sterk ruimtelijke werking. In Rijssen kunnen ze wel bouwen. En innoveren: een lange sluis zorgt voor een nieuw technisch snufje van William van der Schee: de ionen-techniek voor coronavrije lucht. 

Ds. J. Mol

Een nieuwe kerk bouwen anno heden is geen kleinigheid. Her en der krimpen de kerken, Rijssen zoekt gedurig naar nog meer zitplaatsen. Een nieuwe wijk is een uitdaging. Met de realisatie van het plan Veenslagen was meteen al (in 1995) duidelijk: ook hier moet een kerkgebouw verrijzen. Inmiddels was de Zuiderkerk al overvol. In 2003 stond het gebouw er, met 900 zitplaatsen. In 2012 kwamen er nog eens 190 plaatsen bij. Ook hier kwam een klokkentoren, geen massief blok, maar speels open, aan de achterkant van het gebouw. Inclusief de kerkklok: geschonken door de kerkenraden van Noord en Zuid. In het brons is het adagium gegoten: “Kom ga met ons en doe als wij, wij zullen in het huis des Heeren gaan”. De eerste steen werd gelegd door ds. J. Mol. En ook hier geen harde hernia-verwekkende kerkbanken maar comfortabele kussens op de opklapbare banken. Het orgel is bepaald geen sluitpost geweest. Maar daarover de volgende aflevering.

Gerrit Kraa